ANKARA-BHA
Google, Antik Roma’nın sırlarını aydınlatacak çığır açıcı bir yapay zekâ aracı geliştirdi. "Aeneas" adı verilen bu sistem, Antik Roma dönemine ait yazıtların çözümünde araştırmacılara büyük kolaylık sağlıyor.
Yaklaşık 200 bin bilinen Latin yazıtı ve 16 milyon karakterlik veri üzerinde eğitilen Aeneas, yalnızca metin içindeki kelime yapılarını değil, aynı zamanda tarihsel ve coğrafi bağlamları da dikkate alarak analiz yapabiliyor. Bu özellik sayesinde sistem, yazıtların ait olduğu dönemleri ve bölgeleri tahmin edebiliyor, eksik ya da hasar görmüş kısımlar için ise anlamlı kelime önerileri sunabiliyor.
Bunlar bizim için ağzımızı açık bırakan anlardı
Adını Troya kahramanı Aeneas’tan alan araç, tarihçilerin uzun süredir tartışma konusu olan yazıtlara dair yeni yorumlar geliştirebilmesine de katkı sağlıyor. "Nature" dergisinde yayımlanan çalışmada, 23 tarihçi Aeneas’ı kullanarak farklı yazıtları inceledi ve sistemin %90 oranında anlamlı ve doğru tahminlerde bulunduğu raporlandı.
Aeneas, Roma İmparatoru Augustus’a ait "Res Gestae Divi Augusti" yazıtı üzerinde test edildiğinde, bilim insanlarının üzerinde fikir ayrılığı yaşadığı iki olası yazım tarihini de alternatif olarak sundu.
Araştırmanın başyazarı Thea Sommerschield, elde edilen sonuçların heyecan verici olduğunu belirterek, “Bunlar bizim için ağzımızı açık bırakan anlardı” ifadesini kullandı. Aeneas’ın sağladığı bu tür katkılar, Antik Roma’nın derinliklerine ulaşma konusunda araştırmacılara yeni ufuklar açıyor.
