ANKARA-BHA
Uluslararası havacılık teknoloji şirketi SITA’nın yayımladığı yeni rapor, yapay zekâ ve otomasyon teknolojilerinin havayolu taşımacılığında kayıp bagaj sorununu önemli ölçüde azalttığını ortaya koydu. Ancak tüm iyileştirmelere rağmen, yanlış işlenen bagajların sektöre maliyeti geçen yıl 5 milyar doları buldu.
2024 yılı verilerine göre dünya genelinde 33,4 milyon bagaj hatalı işlendi. Bu rakam, bir önceki yıl kaydedilen 33,8 milyonluk sayıya göre hafif bir düşüşe işaret ediyor. Aynı dönemde yolcu sayısının yüzde 8,2 artmış olması, sistemdeki teknolojik iyileşmelerin etkisini daha da görünür kılıyor.
Yapay zekâ destekli sistemler artık standart
Raporda, havalimanları ve havayolu şirketlerinin yapay zekâ destekli analizler, gerçek zamanlı takip sistemleri ve self-servis çözümlerle bagaj işlemlerinde büyük mesafe kat ettiği belirtiliyor. SITA, bu teknolojilerin artık “deneysel değil, sektör standardı” haline geldiğini vurguladı.
Kayıp bagaj oranı da bin yolcu başına 6,3'e geriledi. Bu oran, 2023’te 6,9 idi. 2007’den bu yana kayıp bagaj oranı toplamda yüzde 67 oranında düşmüş durumda.
"Bagaj deneyimi de dijitalleşiyor"
SITA CEO’su David Lavorel, teknolojik dönüşümün yolcu deneyiminde radikal bir fark yarattığını belirtti. “Artık yolcular bagaj deneyiminin de bir mobil uygulama kadar kolay ve şeffaf olmasını bekliyor,” diyen Lavorel, hedeflerinin yalnızca bagaj taşımak değil, uçuş öncesinden varışa kadar entegre bir deneyim sunmak olduğunu söyledi.
Hataların büyük kısmı gecikmeden kaynaklı
2024 yılında hatalı işlenen bagajların yüzde 74’ünde yaşanan temel sorun “gecikme” oldu. Ancak bu gecikmelerin büyük kısmı kısa sürede telafi edildi. Rapora göre, teslim edilemeyen bagajların yüzde 66’sı 48 saat içinde yolculara ulaştırıldı.
Kayıp bagaj hâlâ milyarlarca dolara mal oluyor
Her ne kadar oranlar düşse de, yanlış işlenen bagajların havayolu sektörüne olan maliyeti azalmış değil. SITA, bu durumun havayollarına 2024 yılı içinde yaklaşık 5 milyar dolara (4,2 milyar sterlin) mal olduğunu açıkladı. Bu maliyet; kuryeyle teslimatlar, müşteri hizmetleri operasyonları, tazminatlar ve operasyonel verimlilik kaybı gibi kalemlerden oluşuyor.
Uzmanlardan yolculara öneriler
Seyahat yazarı Simon Calder, kayıp bagajların genellikle havayolu kaynaklı olduğuna dikkat çekerek, yolculara bazı önlemlerle bu riskin azaltılabileceğini söyledi. Calder’in önerileri arasında şunlar yer alıyor:
El bagajı önceliği: Önemli eşyalarınızı mutlaka el bagajına koyun.
İç etiket kullanımı: Dış etiketler kopabilir; çanta içine iletişim bilgileri ekleyin.
Kayıp durumunda hızlı aksiyon: İlk 24 saat içinde havayolunun internet portalı ya da yer hizmetleri ile iletişime geçerek rapor oluşturun.
Gecikmeli bagajlarda haklar: Bagaj geciktiğinde, temel ihtiyaçlar için yapılan makul harcamaların karşılanması talep edilebilir.
